اعتراض مصریها و یونانیها بر چهرهی جدید کلئوپاترا
سمیه تاج الدین: تریلر مستندی دربارهی «ملکه کلئوپاترا» که ماه آینده از نتفلیکس پخش خواهد شد، انتقادات و جنجالهایی را در سراسر پلتفرمهای مصری برانگیخته است.
نشان دادن ملکهای که بر مصر حکومت میکرد و از تبار یونانی بود با پوست تیره، منجر به ایجاد جنجال شده است.
این تریلر به طور گسترده از سوی مردم مصر مورد حمله قرار گرفت؛ زیرا معتقدند که فیلم «ملکه کلئوپاترا» سعی در ترویج جنبش "Afrocentrism" دارد تا او را یک متعصب سیاه پوست نشان دهد و ادعا میکند که ریشهی تمدن مصر، آفریقایی است.
فعالان پلتفرمهای مختلف نتفلیکس را به جعل تاریخ مصر باستان متهم کردهاند و آنچه را که این شبکه انجام داده، تلاشی برای سرقت تاریخ و تمدن مصر و نسبت آن به تمدنهای دیگر توصیف کردهاند.
توییتر نیز تصمیم نتفلیکس برای نشان دادن ملکه کلئوپاترا به این شکل را مورد تمسخر قرار داد و گفت که این تصویر از کلئوپاترا دور از شکل شناخته شدهی آن میان مصریها و حتی یونانیهاست.
انتقاد از نتفلیکس نه تنها از سوی مصریها بلکه از سوی یونانیها نیز صورت گرفت؛ چرا که کلئوپاترا بخشی از تمدن آنها نیز به شمار میرود. پل انتونوپولوس مورخ نوشت: «مضحک است که در این تیزر به رنگ تیره پوست کلئوپاترا تأکید دارد نه اینکه او ملکهی یونانی مصر بوده است. »
تعداد زیادی از آفریقاییها هم به آنچه که این پلتفرم جهانی انجام داده است، انتقاد کرده و گفتند: نمیتوان تاریخ را به چنین شیوهای "نادرست" ارائه کرد. آنها در ادامه آنچه را که اتفاق افتاده است، سقوط وحشتناکی برای این پلتفرم توصیف کردهاند.
اعتقاد اکثریت مردم بر این است که کلئوپاترا از تبار مصری است؛ اما واقعیت این است که او متعلق به خانوادهی مقدونی بطلمیوس، به نام بطلمیوس اول بود.
فعالان توییتر معتقدند: نتفلیکس به طور غیرمستقیم تلاش میکند تا تاریخ را تغییر دهد و آن را جعل کند. از این روست که میگویند کلئوپاترا، ملکهی مصر، پوستی تیره شبیه آفریقاییها داشت تا به جنبش آفریقایی آمریکایی کمک کنند و مطرح کنند که تمدن مصر باستان یک تمدن آفریقایی با پوستی تیره است.
امل عقیل، وبلاگ نویس مصری معروف مصری اظهار داشت: نتفلیکس به طور غیرمستقیم تلاش میکند تا تاریخ را دگرگون کند. از آن رو مدعی است که کلئوپاترا، ملکهی مصر، سبزه بوده است. او برای تأیید روایتهای جعلی خود، تمدن مصر باستان را یک تمدن آفریقایی میخواند.
مستندات
بر اساس مستندات تاریخی کلئوپاترا نه تنها از تبار یونانی بود، بلکه یونانی نیز صحبت میکرد و با آداب و رسوم یونانیها نیز آشنا بود. سلسله بطلمیوس به مدت ۳۰۰ سال بر مصر حکومت کرد. بطلمیوس اول پس از مرگ اسکندر کبیر در سال ۳۲۳ قبل از میلاد به تاج و تخت رسید.
کلئوپاترا علاوه بر زبان یونانی، به زبان کشورهای همسایهی مصر نیز صحبت میکرد. تنها نوادگان بطلمیوس بودند که علاقهمند به یادگیری زبان مصریان باستان، پوشیدن لباسهای سنتی آنها و شرکت در مراسمشان بودند که این امر سبب محبوبیت آنها در میان مردم شد، بی آنکه به ریشههای خارجی خود توجه داشته باشند.
اغراق و دفاع
از سوی دیگر، برخی احساس کردند که در این انتقادات اغراق وجود دارد؛ زیرا ویژگی قهرمانی از زنان مصری دور نیست و این هیچ ارتباطی با جعل تاریخ ندارد.
مستند «ملکه کلئوپاترا» در تاریخ ۱۰ می از نتفلیکس منتشر خواهد شد. این مستند توسط جادا پینکت (Jada Smith) همسر ویل اسمیت ساخته شده است.
نتفلیکس اعلام کرد که این مستند به عنوان بخشی از مجموعه مستندهایی است که زندگی ملکههای برجسته و خلاق آفریقایی را نشان میدهد که نخستین آنها با فیلم «ملکه کلئوپاترا» آغاز میشود. در واقع بخش اول این سری از مستندها به کلئوپاترا: معروفترین و قدرتمندترین زن جهان اختصاص داده شده است.
نتفلیکس در دفاع از خود چنین عنوان کرد: کلئوپاترا به اشتباه فهمیده شده است؛ زیرا شهرت او به عنوان یک ملکهی جسور و زیبا که در هوش مثال زدنی بود، است.
تریلر مستند اخیر موضوع بحثهای علمی زیادی بوده است؛ چرا که او یکی از قدرتمندترین و بزرگترین پادشاهان زن در تاریخ جهان به شمار میرود.
کلئوپاترا از اعضای دودمان سلطنتی بطلمیوس بود. بطلمیوسیها خاندانی یونانیتبار بودند که پس از مرگ اسکندر در عصر هلنیستی بر مصر فرمان میراندند. بطلمیوسیها در سرتاسر تاریخ خود به زبان یونانی تکلم میکردند و از تکلم به زبان مصری خودداری میکردند. از این روست که در اسناد رسمی دربار همچون سنگ رشید ( سنگ رشید یا سنگ روزتا سنگ نوشته دوران مصر باستان) علاوه بر زبان مصری، یونانی نیز مورد استفاده قرار گرفته است؛ اما کلئوپاترا زبان مصری را فرا گرفت و خود را به عنوان کسی که ایسیس ایزدبانوی مصری، در او حلول کردهاست معرفی نمود.
منبع: الجزیره
۵۷۲۴۹