مهار لرزه‌ای دیوارها به قدری حائز اهمیت است که حتی اگر قوی‌ترین اسکلت برای ساختمان تعریف شود، ولی دیوارها قادر به تحمل بارهای وارد شده ناشی از زلزله و باد نباشند احتمال تخریب ساختمان هنگام زلزله و وارد شدن خسارات جانی و مالی زیاد وجود دارد. اجرای وال مش در انواع دیوارها از جمله دیوارهای داخلی، دیوارهای پیرامونی، دیوارهای مشترک با همسایه، دیوارهای مقاطع، دیوارها در اطراف بازشو، یک سر آزاد و جان پناه انجام می‌شود که هر یک از آن‌ها نیازمند دستورالعمل خاص خود برای اجرا والمش هستند.
اجرای وال مش به صورت صحیح که مطابق با آیین نامه‌ها و قوانین اجرایی در نظر گرفته شده است، نیازمند دقت و توجه به اصول اجرایی است. فیلم اجرای وال مش برای راهنمایی بیشتر جهت اجرای وال مش به صورت صحیح و کاهش خطاهای اجرایی در نظر گرفته شده است. می‌توانید مطابق با فیلم اجرای وال مش هر یک از دیوارهای ذکر شده را بر اساس قوانین و آیین نامه‌های اجرایی، به اجرا در آورده و از مهار لرزه‌ای دیوارها در برابر زلزله با والمش رضایت داشته باشید.
چگونه والمش را در دیوارهای داخلی اجرا کنیم؟
دیوارهای داخلی به آن دسته از دیوارهایی که در فضای داخلی ساختمان‌ها و با هدف جدا کردن بخش‌های داخلی ساختمان از یکدیگر ساخته می‌شوند. والمش بهترین انتخاب برای مهار دیوارهای داخلی با کمترین هزینه بوده و به سرعت اجرا می‌گردد. با این وجود مشاهده فیلم اجرای وال مش برای دیوارهای داخلی به ویژه افرادی که اطلاعات کافی در مورد نحوه اجرای این سیستم ندارند، اهمیت بسیار زیادی دارد.
بر اساس اصول اجرای وال مش برای دیوارهای داخلی، لازم است که وال مش به صورت دو طرفه و کاملا موازی با یکدیگر روی دیوار اجرا شود تا بتوان فرض رفت و برگشتی بودن نیروهای وارد شده به دیوار را در نظر گرفت. به منظور اجرای وال مش در دیوارهای داخلی باید حتما نقشه اجرایی از سوی مهندس طراحی شود و مطابق با آن، مراحل اجرایی والمش تک به تک انجام شوند. در ادامه به مهم‌ترین مراحل اجرای وال مش در دیوارهای داخلی اشاره می‌کنیم.
دیوارچینی
در اولین گام برای اجرای وال مش در دیوارهای داخلی، لازم است که دیوارچینی مطابق با ضخامت از پیش تعیین شده در دیوارهای داخلی انجام شود.
اجرای لایه اول پلاستر
لایه اول پلاستر مطابق با جانمایی وال مش که در نقشه‌های اجرایی در نظر گرفته شده است، روی دیوار اجرا می‌شود. بدیهی است که لایه اول پلاستر باید مطابق با نیاز دیوار با پلاستر سیمانی یا گچی و به صورت دو طرفه انجام شود.
اجرای توری فایبرگلاس
توری فایبرگلاس با ضخامت مناسب روی پلاستر کشیده شده و به صورت موقت تثبیت می‌شود. دقت شود که این توری باید با لایه اول پلاستر و لایه دوم آن همخوانی داشته باشد و عملکرد خود را حفظ کند.
اجرای لایه دوم پلاستر
لایه دوم پلاستر دقیقا روی وال مش و با هدف مدفون کردن و تثبیت کامل آن اجرا می‌شود. این لایه پوششی یکنواخت و مقاوم را روی سطح دیوار ایجاد کرده و عملکرد والمش را بهبود می‌بخشد.
اجرای نبشی گالوانیزه
مطابق با فیلم اجرای وال مش لازم است که در مرحله نهایی مطابق با فاصله‌های تعیین شده در نقشه، نبشی‌های گالوانیزه با فواصل مناسب از یکدیگر روی دیوار نصب شوند. این نبشی‌ها وظیفه ایجاد مقاوم مورد انتظار را برعهده دارند.
مطابق با فیلم اجرای وال مش برای دیوارهای داخلی، لازم است که حتما تمامی مراحل ذکر شده برای نصب و اجرای این سیستم در آن طرف دیوار و به صورت کاملا موازی با یکدیگر رو دیوار نصب شوند.
چرا اجرای صحیح والمش در دیوارهای پیرامونی اهمیت دارد؟
دیوارهای پیرامونی که با نام دیوارهای خارجی نیز شناخته می‌شوند، از جمله دیوارهای حائز اهمیت برای مهار لرزه‌ای هستند. این نوع دیوارها غیر سازه‌ای بوده و با توجه به رفتار رفت و برگشتی زلزله باید از دو طرف مهار شوند. اجرای وال مش در دیوارهای پیرامونی از این جهت حائز اهمیت است که دسترسی به یک طرف دیوار امکان‌پذیر نیست و می‌بایست برای مدیریت این محدودیت دسترسی، از اقدامات مختلفی کمک گرفت. مطابق با فیلم اجرای وال مش و قوانین و استانداردها، والمش برای دیوارهای پیرامونی نیز باید دو طرفه اجرا شود؛ اما قوانین و اصول اجرایی آن متفاوت از والمش اجرا شده برای دیوارهای داخلی هستند. به طوری که باید در ابتدا نبشی‌های کف اجرا شوند و توری فایبرگلاس خارجی به صورت موقت در دیوار خارجی نصب شوند و سپس دیوارچینی انجام گردد. در ادامه مطابق با فیلم اجرای وال مش و استانداردهای موجود، نحوه اجرای وال مش در دیوارهای پیرامونی را توضیح می‌دهیم.
- نصب نبشی‌های کف: در اولین گام، اجرای وال مش نیاز به نصب نبشی‌های کف دارد. نبشی‌های کف در وجه بیرونی دیوارها و روی کف با کمک چسب اپوکسی، پیچ یا ابزارهای جوشی نصب می‌شوند تا امکان نصب موقت توری فایبرگلاس وجود داشته باشد.
- اجرای توری فایبرگلاس خارجی به صورت موقت: توری فایبرگلاس خارجی برای دستیابی به عملکرد دو طرفه والمش قبل از دیوارچینی به صورت موقت در طرف بیرونی دیوار نصب می‌شود. برای این کار لازم است که از کمی چسب اپوکسی یا گچ برای قرار دادن توری فایبرگلاس در دیوارهای پیرامونی استفاده شود.
- جداسازی دیوار از قاب سازه: برای جداسازی دیوار از قاب سازه از مصالح سبک وزن همچون یونولیت و پشم سنگ استفاده می‌شود. ضخامت این مصالح باید از پیش تعیین شده و مطابق با نقشه‌های طراحی باشد.
- دیوارچینی و پلاسترکشی خارجی: از آنجایی که دسترسی به یک طرف دیوار در ارتفاعات به راحتی امکان پذیر نیست، لازم است که دیوارچینی و پلاسترکشی خارجی به صورت همزمان انجام شوند. بدین صورت که به ازای هر سه رج دیوار، پلاسترکشی روی توری انجام گردد تا در نهایت به رج نهایی برسیم.
- نصب نبشی‌های خارجی: پس از پایان دیوارچینی و پلاسترکشی داخلی لازم است که توری فایبرگلاس در آخرین رخ دیوار از بالای دیوار که به صورت موقت تثبیت شده بود باز شود و روی رج دیوار تا گردد. همچنین در این مرحله می‌بایست مطابق با نقشه جانمایی، نبشی‌های خارجی در فواصل مناسب از یکدیگر چیده و قرار داده شوند.
- اجرای والمش در فضای داخلی: وال مش دقیقا موازی با والمش نصب شده در بخش بیرونی دیوار، در بخش داخلی نیز نصب می‌شود. مطابق با فیلم اجرای وال مش، لازم است که ابتدا پلاسترکشی انجام شود، سپس توری روی آن نصب شده و در نهایت مجددا پلاستر کشی برای تثبیت توری فایبرگلاس انجام گردد.
- صب مصالح جداسازی دیوار: مصالح جداسازی دیوار مطابق با نیاز در بالای دیوار قرار می‌گیرند و آن را به طور کامل پوشش می‌دهند.
- نصب نبشی‌های سقف: نبشی‌های سقف برای بخش داخلی دیوار در جای مناسب قرار می‌گیرند و منجر به مهار بهینه‌تر والمش پس از اجرا روی دیوار خواهند شد.
در اجرای وال مش در دیوارهای مشترک با همسایه به چه نکاتی باید توجه کنیم؟
قبل از انتشار دستورالعمل اختصاصی اجرای وال مش، برای اجرای وال مش در دیوارهای مشترک با همسایه چالش وجود داشت. اما با انتشار فیلم اجرای وال مش توضیح داده شده بود که این سیستم به صورت دو طرفه حین دیوارچینی در طرفی که غیر قابل دسترس است، اجرا شود؛ ولی مطابق با آخرین قوانین اجرای وال مش، ضروری است که والمش در دیوارهای همسایه به صورت یک طرفه و با پلاسترهای ستاره‌ای اجرا گردد.
بدین منظور در ساختمان‌های 5 طبقه و کمتر برای دیوارهای مشرف به ساختمان‌های مجاور و در طبقات پایین‌تر از بام ساختمان، می‌توان از والمش به صورت یک طرفه استفاده کرد. باید دقت داشت که فاصله آزاد میان ستون‌ها باید 6 متر یا کمتر باشد. در این حالت ضروری است که دیوار به صورت تمام پوشش با دو لایه پلاستر اولیه و ثانویه و توری فایبرگلاس مدفون شده در آن قرار بگیرد. نکته مهمی که باید مد نظر داشته باشید این است که در فواصل یک متر در راستای قائم و افقی و حداقل در سه نقطه در ارتفاع دیوار، لازم است که دسته مش الیاف در بین ملات قرار داده شود و به صورت ستاره‌ای روی دیوار پخش گردد. حداقل شعاع این ستاره‌ها باید 30 سانتی متر باشد.
چطور در محل تقاطع دو دیوار، وال مش را به‌درستی اجرا کنیم؟
دیوارهای مقاطع به آن دسته از دیوارهایی گفته می‌شوند که پس از نصب کاملا بر یکدیگر عمود هستند و می‌توانند بهترین عملکرد را از خود هنگام قرارگیری روی دیوار نشان دهند. اجرای وال مش در دیوارهای متقاطع نیازمند رعایت یک سری قوانین و مراحل است که در ادامه توضیح می‌دهیم.
- دیوارچینی و استفاده از مصالح جداکننده: در گام اول باید دیوارچینی بدون پیچیدگی و مطابق با مراحل معمول انجام شود. همچنین از مصالح جداکننده سبک در اطراف دیوارها نیز استفاده گردد.
- پلاسترکشی اولیه: پلاسترکشی اولیه با هدف تثبیت نوارهای والمش و دستیابی به ضخامت مورد نیاز پلاستر انجام می‌شود. محل پلاسترکشی اولیه باید دقیقا مطابق با محل جانمایی نوارهای والمش باشد تا بتوان از استحکام مورد انتظار آن بهره مند شد.
- اجرای نوار وال مش: مطابق با فیلم اجرای وال مش در دیوارهای متقاطع ضروری است که نوارهای والمش به صورت نواری روی پلاستر اولیه اجرا شده قرار بگیرند. برای جلوگیری از ترک دیوار و دستیابی به بیشترین مقاومت در محل دیوارهای متقاطع، می‌بایست نوار وال مش ال شکل در محل تقاطع دیوار نصب گردد.
- پلاسترکشی ثانویه: پس از اینکه نوارهای والمش در جای خود قرار گرفتند، لازم است که پلاسترکشی ثانویه انجام شود. به طوری که یک لایه دیگر پلاستر برای دستیابی به ضخامت ایده آل روی توری فایبرگلاس قرار می‌گیرد. باید توجه داشت که در لبه‌های ال شکل دیوارهای متقاطع نیز باید حتما پلاستر با ضخامت مناسب اجرا شود.
- نصب نبشی‌ها: در پایان پلاسترکشی، نبشی‌های سقف مطابق با نقشه‌های اجرایی برای دو طرف دیوار به صورت مجزا نصب می‌شوند. برای نصب نبشی‌ها می‌توان از اتصالات جوشی و پیچی و یا چسب اپوکسی استفاده کرد که چسب اپوکسی به دلیل سهولت اجرایی و مزایای برتر در اولویت قرار دارد.
اجرای وال مش در اطراف بازشوها چگونه انجام می‌شود؟
دیوارهای بازشو به دیوارهایی گفته می‌شوند که به دلیل داشتن یک پنجره یا درب دارای ساختار یکپارچه نیستند و بخشی از درون آن‌ها خالی است. مطابق با قوانین اجرای وال مش، امکان اجرای این سیستم برای این دیوارها نیز فراهم شده و اگر نوارهای والمش به صورت افقی در بالا و پایین بازشوها قرار بگیرند، نیازی به اجرای وادار قائم و افقی در آن‌ها نیست. روند اجرای وال مش در اطراف بازشوها کاملا مشابه با اجرای والمش برای دیوارهای پیرامونی است، اما باید حتما به اجرای نوارهای والمش به صورت افقی نیز توجه داشته باشید.
مطابق با فیلم اجرای وال مش ضروری است در ابتدا یک لایه پلاستر روی دیوار و بخش‌هایی که باید با نوار وال مش پوشانده شوند، قرار بگیرد. سپس نوار والمش به صورت موقت روی پلاسترها قرار گرفته و پس از آن پلاسترکشی نهایی انجام می‌شود. دقت شود که در دیوارهای دارای بازشو پنجره نیاز به اجرای نوار والمش به صورت افقی در بالا و پایین پنجره و در دیوارهای دارای بازشو درب نیاز به اجرای نوار والمش به صورت افقی فقط در بالای درب است.
همچنین مطابق با دستورالعمل اجرای وال مش منتشر شده در سال 1403، توصیه شده که پلاستر خارجی دیوار از نوع سیمانی باشد؛ اما پلاستر داخلی از نوع اندود گچی باشد که امکان نازک کاری حرفه‌ای را فراهم کند. مطابق با فیلم اجرای وال مش پس از پایان پلاسترکشی در مرحله دوم، لازم است که نبشی‌های گالوانیزه با چسب اپوکسی یا اتصالات جوشی و پیچی در بالای دیوارها قرار گرفته و در فواصل مشخص از یکدیگر نصب شوند.
چگونه دیوارهای جان‌پناه را با والمش مهار کنیم؟
تا قبل از انتشار دستورالعمل اجرای وال مش، برای دیوارهای جان پناه سیستم والمش به صورت دو طرفه در این دیوارها اجرا می‌شد. اما مطابق با قوانین جدید، لازم است که برای مهار جان پناه‌ها از نوار والمش قائم و پیوسته استفاده کرد. این نوارها باید به گونه‌ای انتخاب شوند که کل سطح دیوار را پوشش دهند. مقاومت کششی نوارهای والمش استفاده شده در دیوارهای جان پناه باید حداقل 1500 نیوتن بر 5 سانتی متر عرض الیاف باشد. همچنین ضروری است که نوارهای والمش با ملات ریزدانه با نسبت سیمان به ماسه بادی 1 به 2 که فشار حداقل آن‌ها 30 مگاپاسکال دارند، اجرا گردند.
تسمه‌های اتصال در نظر گرفته شده برای اجرای وال مش در این نوع دیوارها باید حداقل 50 درصد از طول دیوار را پوشش دهند. باید دقت داشت که قانون اجرای وال مش برای دیوارهای جان پناه اگرچه با قوانین قدیمی متفاوت شده است؛ اما در هر صورت مجددا باید والمش به صورت دو طرفه و فول مش باشد. به طوری که نوارهای والمش در حین دیوارچینی از پشت دیوار با پلاستر پوشانده می‌شوند و پس از هر سه رج مجددا پلاسترکشی انجام می‌شود. در نهایت توری فایبرگلاس از بالای دیوار تا شده و به بخش داخلی دیوار می‌رسد. لبه پایینی نوارهای والمش باید روی لبه داخلی زمین تاشده و تثبیت گردد.
برای تکمیل فرآیند اجرای وال مش در دیوارهای جان پناه نیاز به نصب نبشی‌های گالوانیزه در لبه‌های پایینی دیوار نیز هست که امنیت و مقاومت آن را چندین برابر می‌کند. باید دقت داشت که این روش اجرای والمش برای مهار لرزه‌ای دیوارهای بالکن نیز قابلیت اجرا دارد.
برای مهار دیوارهای یکسر آزاد با وال مش چه نکاتی را باید رعایت کنیم؟
دیوارهای یک سر آزاد به دیوارهایی گفته می‌شوند که یک سر آن‌ها به یک ستون یا دیوار متصل شده و سر دیگر آن‌ها کاملا آزاد است. مطابق با فیلم اجرای وال مش و قوانین موجود در استانداردهای والمش، ضروری است که این نوع سیستم نیز به صورت دو طرفه و با توجه به ماهیت رفت و برگشتی زلزله اجرا شود و بهترین عملکرد را پس از پوشش دهی روی دیوار داشته باشد. روند اجرای وال مش در این نوع دیوارها کاملا مشابه با دیوارهای داخلی بوده و می‌بایست ابتدا پلاسترکشی اولیه، بعد از آن توری فایبرگلاس و سپس پلاسترکشی نهایی انجام شود. در نهایت نیز نبشی گالوانیزه مطابق با نقشه اجرایی در محل مناسب قرار می‌گیرد.
نکته قابل توجه و مهم در مورد والمش دیوارهای یکسر آزاد این است که لبه آزاد دیوارها نیز با یک لایه توری فایبرگلاس و پلاستر روی آن مهار شوند. به طوری که پس از اتمام اجرای وال مش در دیوارهای یک سر آزاد، یک لایه نوار والمش روی لبه آزاد دیوار از بالا تا پایین قرار گرفته و با یک لایه پلاستر گچی یا سیمانی پوشش دهی می‌شود. دقت کنید که توری فایبرگلاس باید به داخل دیوار تا شود و بخشی از دیوار را نیز بپوشاند.
فیلم اجرای وال مش را ببینید و اجرای کامل انواع دیوارهای غیرسازه‌ای را یاد بگیرید
اجرای وال مش به صورت نقش حیاتی را در دستیابی به ایمنی بالا در برابر زلزله و بادهای ناشی از باد است. فیلم اجرای وال مش در واقع به نوعی راهنمای کاملا مجریان و کارفرمایان برای اجرای والمش به صورت صحیح در هر نوع دیوار غیر سازه‌ای است. از آنجایی که ساختار هر یک از دیوارهای غیر سازه‌ای با یکدیگر متفاوت‌اند، نمی‌توان یک روش کلی را برای اجرای همه آن‌ها در نظر گرفت. بلکه ضروری است برای هر نوع دیوار غیر سازه‌ای از جمله دیوارهای دارای بازشو، جان پناه و … دستورالعمل مشخصی جهت اجرای وال مش در نظر گرفته شوند.
مشاهده فیلم اجرای وال مش که از سوی مهندسان متخصص شرکت والمش جمع آوری و تدوین شده‌اند، به یکپارچه سازی فرآیندهای اجرای وال مش به صورت صحیح کمک کرده و چالش کارفرمایان را برای اجرای صحیح والمش به حداقل می‌رساند. تمامی موارد و توضیحات ذکر شده در این مقاله، به صورت فیلم کاملا کاربردی و متحرک تدوین شده تا مراحل اجرایی والمش را به صورت تصویری و گام به گام درک کنید. می‌توانید به صفحه ویدئوهای وال مش مراجعه کنید و انواع فیلم اجرای وال مش را مشاهده نمایید.
